در این بخش با اصول اولیه و مفاهیم پایهای سرمایهگذاری آشنا می شوید. با مطالعهی این بخش قدم اول در راه یادگیری اصول سرمایهگذاری را برمیدارید. دانستن این بخش برای سرمایهگذاری شرط لازم است ولی هیچ وقت کافی نیست.
با یادگیری این مفاهیم شما دید کلی پیدا میکنید که سرمایهی خود را با چه نسبتی و در کجا سرمایهگذاری کنید.
برای شروع باید با انواع داراییهای قابل سرمایهگذاری و ویژگیها و ریسک آنها آشنا باشید و اصول سرمایهگذاری در این داراییها را بدانید. البته اینها فقط اصول اولیه هستند. سرمایهگذاری یک حرفه تخصصی محسوب میشود و نیازمند گذراندن دورههای آموزشی و تجربه بالا است.
سرمایهگذاری اصولی نیازمند دانش و تجربه است که در طی زمان و با مطالعه و تجربه به دست میآید. اینکه هر کسی مدیریت دارایی خود را به صورت حرفهای انجام دهد مثل این است که یاد بگیرد ماشینش را خودش تعمیر کند! افراد و موسسات حرفهای وجود دارند که مدیریت دارایی را به عنوان خدمت به افراد ارائه میدهند و عموم مردم میتوانند سرمایه خود را به افراد حرفهای برای مدیریت بسپارند. ولی در هر حالت هر شخصی باید با اصول اولیه آشنا باشد.
سرمایه گذاری در مسکن، رشد ۴۰ برابری یا کابوس؟
یکی از میراث فکری که از نسلهای قبل به ما ارث رسیده این است که مسکن همیشه بهترین گزینهی سرمایهگذاری است. توصیه رایج این بوده است که هر جوانی مقداری از درامد خود را هر ماه پسانداز کند و سپس به هر صورتی شده خانه و مغازه ای بخرد و به این ترتیب سرمایه گذاری کند. بخش خیلی کوچکی از ایرانیان که تحمل ریسک را داشتد و احساس میکردند که تحلیلگر سیاسی و اقتصادی خوبی هستند در دلار و طلا سرمایه گذاری کرده اند.
در سی و چند سال گذشته این توصیه ی بزرگ ترها کاربردی بوده و نتایج خوبی هم برای سرمایه گذاران بخش مسکن داشته است. با توجه به دادههای بانک مرکزی از قیمت مسکن در سی سال اخیر، هر کسی اگر سرمایهی خود را به مدت ۳۰ سال در مسکن تهران قرار داده بود ، سرمایهی او تقریبا ۴۰ برابر شده بود!
تا قبل از سال ۹۳ این روند صعودی مسکن ادامه داشت تا اینکه این روند شکست و مسکن وارد رکود بی سابقه شد. بعد از سال ها برداشت سود خوب از سرمایه گذاری در بخش مسکن، روندی که همه به آن عادت کرده بودند و دیگر کسی به ریسک داشتن ایننوع سرمایه گذاری شک نمی کرد، از سال ۹۳ به بعد همه چیز عوض شد و مسکن به کابوس کسانی تبدیل شد که در این سالها سرمایه ی خود را به این بخش برده بودند. اشتباه سرمایهگذاران مسکن چه بود؟ عموم مردم به چه میزان از اصول سرمایهگذاری اطلاع دارند؟ بهترین گزینه سرمایهگذاری را چگونه پیدا کنیم؟
آموزش انتخاب بهترین گزینه سرمایهگذاری (فاکتورهای مهم)
حقیقت این است که بهترین گزینه سرمایهگذاری وجود ندارد. هر فردی متناسب با هدف و ریسکپذیری و بازده مدنظر برای سرمایهگذاری اش باید در سبد متفاوتی از داراییها سرمایهگذاری کند.
قبل از انجام سرمایهگذاری هر فرد باید ۳ فاکتور اصلی سرمایهگذاری را برای خود مشخص کند:
بازهی سرمایهگذاری
قانون کلی این است که، هرچه بازهی سرمایهگذاری مورد نظر کوتاهتر باشد، سبد سرمایهگذاری باید محافظه کارانهتر و کمریسکتر باشد. مثلا اگر شش ماه دیگر به سرمایهی خود نیاز دارید و برای مدت شش ماهه میخواهید سرمایهگذاری کنید، سبد شما باید عموما از داراییهای کمریسک تشکیل بشود.
برعکس اگر در دورهی ۲۰ سالگی یا ۳۰ سالگی زندگی خود هستید و میخواهید برای بازنشستگی خود برنامهریزی کنید، سبد ریسکیتر گزینهی بهتری است. زیرا هم برای جبران ضرر محتمل فرصت خواهید داشت و هم عموما بازار بورس سهام و سایر داراییهای سرمایهگذاری ریسکدار در بلندمدت از سایر بازارها مانند بازار پول (نرخ بهره بانکی) بازده بیشتری دارد.
در سی سال اخیر نیز بازار سهام بیشترین بازده را برای سرمایهگذاران (حتی بیشتر از مسکن) داشته است (با توجه به آمار بانک مرکزی). دقت کنید که از سرمایهگذاری بلند مدت صحبت میکنیم و منظور این است که در بلند مدت بازده بازار سهام بیشتر بوده است.
شاید اگر یکی از سالها (مثلا سال ۹۲) را جداگانه بررسی کنیم، ببینیم که بازار سهام در این سال ضرر زیادی را متحمل سرمایهگذارن کرده است. ولی کسی که ده ساله سرمایهگذاری کرده بود، سود قابل توجهی در مجموع داشته است. جملهی مشهوری در بین سرمایهگذاران موفق بورس وجود دارد که میگویند، بورس جایی است که پول از جیب سرمایهگذار عجول به جیب سرمایهگذار صبور میرود.
نتیجه این که هرچقدر دید سرمایهگذاری بلندمدتتر داشته باشید، سبد سرمایهگذاری ریسکیتر مناسبتر است و قبل از انجام سرمایهگذاری بایستی حتما بازهی سرمایهگذاری مورد نظر خود را در نظر داشته باشید.
هدف از سرمایهگذاری
ممکن است فکر کنیم که جواب این سوال کاملا واضح است و معلوم است که هدف هر شخصی از سرمایهگذاری کسب بیشترین سود ممکن است.
در حالی که هدف یک فرد مسن ۷۰ ساله از سرمایهگذاری، بیشتر داشتن درآمد دورهای ثابت و امنیت سرمایه میتواند باشد تا افزایش سرمایه و هدف یک جوان ۳۰ ساله با درآمد نسبتا خوب، بیشتر افزایش سرمایه میتواند باشد تا داشتن درامد دورهای. هدف سرمایهگذاری معمولا بر اساس سن فرد، شرایط شخصی و مرحله زندگی فرد تعیین میشوند. اهداف سرمایهگذاری در کل به سه دسته تقسیم میشوند:
امنیت سرمایه
منظور از امنیت سرمایه حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم است. بر اساس قانون تنزیل پول (قانون کاهش ارزش پول در طول زمان)، ۱۰ میلیون امروز شما با ارزشتر از ۱۰ میلیون یک سال دیگر است. بنابراین برخی افراد تنها برای حفظ ارزش سرمایه خود سرمایهگذاری میکنند که در این حالت معمولا بخش عمده سبد سرمایهگذاری در گزینههای کم ریسک با پرداخت نرخ بانک است .
درآمد دورهای
یکی از اهداف سرمایهگذاری داشتن درآمد دورهای است. در این حالت سرمایهگذار انتظار دارد به ازای خواب پول خود درآمد دورهای (ماهانه، سه ماهه،..) داشته باشد. شناختهشدهترین سرمایهگذاری با این هدف، سپردهگذاری در بانک است که به ویژه در سالهای اخیر محبوبیت زیادی در بین مردم کسب کرده است.
در کنار سرمایهگذاری در بانک که ریسک دارد، انواعی از صندوقهای درآمد ثابت و اوراق بدهی وجود دارند که درآمد دورهای کمریسک یا بدون ریسک برای سرمایهگذاران فراهم میکنند.
افزایش سرمایه
به این معنی است که من هم اکنون مقداری سرمایه در دست دارم و هدف اصلی من این است که سال آینده این سرمایهی من بیشتر از سود نرخ بهره افزایش یابد و درآمد دورهای اهمیت زیادی برایم ندارد. در این صورت ترکیب سبد سرمایهگذاری فرد متناسب با این هدف به کل تغییر میکند.
البته اکثر افراد ترکیبی از این اهداف نامبرده را هدف خود قرار میدهند. مثلا هم هدفشان افزایش سرمایه و در عین حال داشتن درآمد دورهای میتواند باشد و تغییر ترکیب داراییهای سرمایهگذاری در سبد سرمایهگذاری فرد است که این اهداف را تامین میکنند.
۳ شخصیت و روحیه ریسکپذیری
همهی سرمایهگذاران به دنبال کسب سود بیشتر هستند، ولی هر یک از آنها شخصیتهای متفاوت دارند .هر فردی باید اول شخصیت خود و روحیه ریسکپذیری خودش را به خوبی بشناسد.
برای مثال بعضی از افراد به هیچ عنوان تحمل کم شدن سرمایه خود حتی در بازه کوتاه مدت را ندارند و برعکس برخی افراد از ریسک کردن لذت میبرند و میتوانند ضرر در سرمایهگذاری را تحمل کنند.
معمولا مشاوران سرمایهگذاری پرسشنامههای استاندارد برای شناخت میزان ریسکپذیری افراد طراحی میکنند و ضریبهای ریسکپذیری ۱ تا ۱۰ بر اساس پاسخنامه به افراد تعلق میگیرد و سپس ترکیب سبد سرمایهگذرای بر اساس همین ضریب ریسک پذیری افراد به آنها پیشنهاد میشود.
فلسفه تشکیل سبد سرمایهگذاری و مفهوم متنوعسازی
واقعیت این است که هیچ کسی حتی خبرهترین تحلیلگر نمیتواند با قطعیت بگوید که فردا قیمت این سهم یا قیمت دلار یا طلا و نفت ، این مقدار خواهد بود.
چون آینده غیرقابل پیشبینی است و تعداد عوامل کلان و خرد بسیار زیادی که از کنترل ما خارج هستند، بر روی قیمت تاثیر میگذارند. تنها کاری که تحلیلگران انجام میدهند، انتظار خود را از قیمت آینده اعلام میکنند. به دلیل ماهیت غیرقابلپیشبینی بودن آینده برخی داراییهای سرمایهگذاری مانند دلار و نفت و سهام، جز داراییهای ریسکی محسوب میشوند.
همهی ما حتما این جمله را شنیدهایم که “همهی تخم مرغها رادر یک سبد قرار ندهید“. برای مثال شما فکر میکنید که سال دیگر مسکن ۲۰ درصد افزایش قیمت خواهد داشت و با این فرضیه با کل سرمایهی خود مسکن خریداری میکنید.
اگر سال دیگر همین موقع مسکن کاهش قیمت داشته باشد و از آن بدتر نقدشوندگی آن نیز کاهش پیدا کرده باشد (یعنی خریدار برای آن کم باشد) ضرر شما سنگین و غیرقابل جبران خواهد بود. همین اتفاق برای بسیاری از سرمایهگذاران بخش مسکن در سال ۹۳ افتاد. بسیار بودند افرادی که با کل دارایی و سرمایهی خود مسکن خریدند و هنوز پس از افت شدید قیمت مسکن نمیتوانند برای آن خریدار پیدا کنند.
بنابراین ریسک خیلی بزرگی است که کل داراییهای خود را در یک بخش سرمایهگذاری کنیم. اگر همین افراد بخشی از سرمایهی خود را در بورس و اوراق درآمد ثابت گذاشته بودند، با تحمل ریسک کمتر در مجموع سود بیشتری نیز کسب میکردند.
مفهوم تشکیل سبد نیز همین است. یعنی شما با متنوع کردن داراییهایی که در آن سرمایهگذاری میکنید، سود مورد انتظار خود را از سبد تامین میکنید و در عین حال ریسک سرمایهی خود را کاهش می دهید.
به طور کلی سرمایهگذاری درست میتواند باعث شود سرمایهی شما چندبرابر شود اما همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم باید بر موضوعات مختلفی سرمایهگذاری کنید تا اگر یکی از سرمایهگذاریهای شما ضرر داد سوددهی بقیهی سرمایهگذاریهای شما این ضرر را پوشش دهد. به همین دلیل بهتر است قبل از سرمایهگذاری ارز دیجیتال شما باید با یک تیم حرفهای مشاوره داشته باشید که یکی از این تیمها که به خوبی میتواند به شما مشاوره دهد تیم مشاوره سرمایه گذاری ارز دیجیتال بینوست است. بهتر است قبل از هر کاری یکبار با این تیم مشاوره داشته باشید، این تیم با بیش از ۱۵سال تجربه در بازارهای مالی میتواند به شما کمک کند تا بیشترین سوددهی را در کمترین زمان داشته باشد. هم چنین اگر تمایل دارید اطلاعاتی کلی در مورد بازار ارز دیجیتال به دست آورید، اینجا کلیک کنید.
دیدگاهتان را بنویسید