ROI چیست؛ آموزش بازده سرمایه‌ گذاری به زبان ساده

به نظر شما سرمایه‌ گذاری کردن بدون آگاهی از میزان سود، فایده‌ای دارد؟ آیا می‌توان بدون به دست آوردن بازده سرمایه‌ گذاری (ROI)، در مورد سودآور بودن یک سرمایه‌ گذاری نظری داد؟

درست در همین نقطه است که فرمول بازده سرمایه‌ گذاری (ROI) به کمک سرمایه‌گذاران خواهد آمد و به این افراد کمک می‌کند تا متوجه شوند که آیا سرمایه‌ گذاری آنها مفید بوده است یا نه.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله سرمایه گذاری چیست را نیز مطالعه کنید.

بازده سرمایه گذاری یا ROI چیست؟

بازده سرمایه ‌گذاری یا نرخ بازگشت سرمایه (Return On Investment)، معیاری برای سنجش کارایی یا سودآوری یک سرمایه‌ گذاری است. از طریق ROI، بازدهی سرمایه گذاری نسبت به هزینه سرمایه‌ گذاری اندازه‌گیری می‌شود. با استفاده از نرخ بازگشت سرمایه، می‌توان سودآوری تعدادی از گزینه‌های مختلف سرمایه‌ گذاری را با هم مقایسه کرد (investopedia).

نرخ بازده سرمایه ‌گذاری، دوره یا مدت زمان سرمایه گذاری و ریسک را در نظر نمی‌گیرد و این مورد، از جمله معایب و محدودیت‌های ROI است.

نحوه محاسبه ROI

ممکن است پس از شنیدن کلمه‌ی محاسبه نرخ بازده سرمایه ‌گذاری استرس بگیرید و تصور کنید که برای به دست آوردن بازده یک کسب‌وکار، باید معادلات بسیار سخت ریاضی را انجام دهید. اما باید به شما بگوییم که فرمول محاسبه‎‌ی ROI بسیار راحت است و تنها شامل محاسبات اصلی ریاضی است.

بگذارید این فرمول را با بیان یک مساله برای شما شرح دهیم.

فرض کنید آقای محمدی در سال 1396 سهام یک شرکتی را به قیمت 20 میلیون تومان خریده است، پس از گذشت سه سال، سهام همان شرکت را می‌تواند به قیمت 50 میلیون بفروشد. به طور قطع آقای محمدی سود کرده است اما برای تعیین دقیق سود به نظر شما باید چه کاری انجام داد؟

در این مورد، از فرمول بازده سرمایه‌ گذاری استفاده می‌کنیم. این فرمول به شکل زیر است:

هزینه سرمایه گذاری / هزینه سرمایه گذاری – ارزش فعلی سرمایه = نرخ بازده سرمایه گذاری

منظور از ارزش فعلی سرمایه، همان سود حاصل از سرمایه گذاری است.

براساس این فرمول، بازده سرمایه‌ گذاری برای آقای محمدی برابر است با 1.5؛ یعنی میزان سرمایه‌ی آقای محمدی در مدت سه سال 1.5 برابر شده است (150 درصد سود). به نظر می‌رسد آقای محمدی سرمایه‌ گذاری خوبی انجام داده است.

مهمترین نکته در مورد ROI، محاسبه درست هزینه‌های سرمایه‌ گذاری است؛ اگر این هزینه‌ها درست شناسایی نشود، کل محاسبات غلط خواهد بود.

کاربرد بازده سرمایه گذاری چیست؟

هنگامی که سرمایه‌گذار می‌خواهد بین چند گزینه برای سرمایه‌گذاری انتخاب کند از این فرمول استفاده می‌کند. با این فرمول سرمایه‌گذار متوجه می‌شود که کدام گزینه پرسودتر است و آیا سرمایه‌گذاری نتیجه بخش است یا خیر. پس اگر می‌خواهید بدانید که سود می‌کنید یا نه و چقدر سود می‌کنید یا چقدر سود عایدتان شده است، از این فرمول ساده استفاده کنید.

مثلاً فرد می‌خواهد بداند که تا یک تاریخ مشخص از سرمایه‌گذاری‌اش چقدر سود به دست آورده است. یا این که بین سرمایه‌گذاری‌هایی که انجام داده، از کدام یک سود بیشتری عایدش شده است. مثلاً سرمایه‌گذاری در بورس یا سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال؟

همچنین در هنگام شروع یک کسب و کار، طرح تجاری می‌نویسند. در طرح تجاری این فرمول را به کار می‌برند تا میزان سوددهی کسب و کار را پیش‌بینی و تعیین کنند.

به علاوه می‌توان فرمول نرخ بازده سرمایه‌گذاری را به کار برد تا موفقیت و عملکرد یک مجموعه را ارزیابی کرد. این فرمول فقط سود سرمایه‌گذاری را مشخص نمی‌کند، بلکه در کل موفقیت سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.

معایب استفاده از بازده سرمایه گذاری

یکی از معایب استفاده از بازده سرمایه گذاری به زمان مربوط می‌شود. یعنی متوجه نمی‌شویم که بعد از چه مدتی به سود موردنظر خواهیم رسید. همچنین دو سرمایه گذاری ممکن است سود مشابهی را برای ما ایجاد کنند اما یکی از این سرمایه‌گذاری‌ها ظرف سه سال به ما سود داده و دیگری ظرف شش سال. واضح است که سود در مدت زمان کمتر برای سرمایه‌گذار بهتر است. برای رفع این مشکل، بازده سرمایه گذاری سالانه را در نظر بگیرید.

علاوه بر زمان، سرمایه‌گذار باید به رابطه میزان بازده و میزان ریسک هم توجه کند. طبیعتاً در سرمایه گذاری هرچه میزان بازده بالاتر رود، میزان ریسک هم افزایش پیدا می‌کند. مثلاً سرمایه گذاری در بانک ممکن است بازدهی پایین داشته باشد اما ریسکش کم است. ولی سرمایه گذاری در طلا یا بازار ارز دیجیتال ریسک بالا ولی بازدهی بیشتری هم دارد. پس سرمایه‌گذار هنگامی که بازدهی را محاسبه می‌کند، باید به میزان تحمل ریسک و ضرر خود هم توجه کند.

توجه کنید که حین محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، تمام هزینه‌ها را محاسبه کرده باشید. حتی کمترین و کوچک‌ترین هزینه‌ها را هم از قلم نیندازید و آن‌ها را هم محاسبه کنید تا عدد بازده سرمایه گذاری درست از آب دربیاید.

در آخر ممکن است بازده سرمایه گذاری، بازده مالی را محاسبه کند اما بازده کیفی را نمی‌توان با آن محاسبه کرد. مثلاً فرض کنید که مدیر شرکتی به کارکنانش پاداش می‌دهد و با تغییر ظاهر شرکت باعث می‌شود که کارایی کارکنان بالا رود. علاوه بر این، وفاداری کارکنان به شرکت افزایش پیدا می‌کند و کیفیت زندگی آن‌ها هم بهتر می‌شود. بازده سرمایه گذاری این تأثیر را محاسبه نمی‌کند.

مزایای استفاده از بازده سرمایه گذاری

کل جهان از این معیار استفاده می‌کنند تا میزان سودآوری را مشخص کنند. در واقع می‌توان آن را استانداردی جهانی در نظر گرفت که استفاده از آن آسان است و راحت می‌توان نتیجه آن را تفسیر کرد.

مزیت دیگر بازده سرمایه گذاری این است که سرمایه‌گذار با کمک این فرمول و درصدی بودن آن، دو گزینه سرمایه‌گذاری را مقایسه می‌کند و راحت‌تر تصمیم می‌گیرد.

به شما پیشنهاد می‌کنیم ویدیوی زیر را نیز در مورد بازده سرمایه گذاری ببینید.

در این ویدیو خواهید دید:

• مثال ساده در مورد بازده سرمایه ‌گذاری
• توضیح ROI

صحبت پایانی

در سرمایه‌ گذاری ارز دیجیتال نیز بازده سرمایه‌ گذاری بسیار مهم است. به همین دلیل بهتر است پیش از سرما‌یه گذاری در این بازار، با یک تیم حرفه‌ای مشورت کنید. در این مورد، می‌توانید از مشاوره سرمایه گذاری ارز دیجیتال بینوست استفاده کنید.