دیفای چیست
در این مطلب با بیان ساده هرآنچه را که باید دربارهی دیفای بدانید توضیح میدهیم. به عبارتی پس از خواندن این مطلب در ذهن شما سوالاتی مانند: دیفای چیست و چگونه میتوان از آن استفاده کرد وجود نخواهد داشت! در این مقاله تصمیم داریم به سوال شما: دیفای چیست به طور کامل پاسخ دهیم.
امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) یا همان دیفای (DeFi) به دارایی های دیجیتال، قراردادهای هوشمند مالی، پروتکل ها و برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (DApps) مستقر بر شبکه ی اتریوم اطلاق میگردد. به بیان ساده دیفای مجموعه ای از نرم افزارهای مالی حاضر بر بلاک چین هستند که قادرند مانند لگوهای پولی (Money Legos) به هم وصل شوند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد پروژه های دیفای میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.
طی سالهای اخیر کامپیوترها تقریباً هر صنعتی را دگرگون نموده اند، هر نوآوری بر پایه ی نوآوری قبلی استوار است و محصولات و خدمات دیجیتالی پیچیدهتر میشوند. ما از طریق فناوری توانسته ایم جهان را متناسب با نیازهای خود تغییر دهیم؛ از دستیارهای دیجیتال گرفته تا اتوماسیون خانگی، امروزه برنامه ها بسیاری از جنبه های زندگی روزمره ما را تحت تأثیر قرار می دهند. پول هم از این قاعده مستثنی نیست.
منظور از دیفای چیست ( امور مالی غیرمتمرکز) و چه افرادی از آن سود می برند؟
برای درک بهتر دیفای نخست باید نحوه ی شکل گیری علم اقتصاد سنتی را بررسی نماییم، اغلب تصور می شود که پول همیشه وجود داشته است اما حقیقت چیز دیگری است.
در گذشته انسانها مبادلات کالا به کالا انجام میدادند. اما با گسترش جوامع علم، ساختار اقتصاد نیز دگرگون شد. با اختراع پول ما انسانها راحت تر توانستیم به مبادلهی کالاهای ارزشمند پرداخته و به نوآوریها و سطح بالاتری از تولید اقتصادی دست یابیم. با این وجود برای هر پیشرفتی باید هزینه ای پرداخت.
برای اطلاعات بیشتر در مورد تاریخچهی پول میتوانید این ویدیو را مشاهده کنید.
از دیدگاه تاریخی، ارزهایی که زیربنای اقتصاد ما را شکل می دهند توسط دولتهای وقت بوجود آمدهاند. بانکهای مرکزی و موسسات مالی مسئول تنظیم، مدیریت دقیق و تأمین ارزهای در گردش بازار هستند. همزمان با افزایش وسعت اقتصاد،پیچیدگی اقتصاد و با اعتماد روز افزون مردم، قدرت این مراکز گسترش یافت.
شما مطمئن هستید که دولت دست به چاپ اسکناس در نیمه شب نمیزند! با اطمینان خاطر پولهای خود را در بانک سپرده گذاری میکنید و دارایی خود را به امید کسب سود بیشتر به دست یک مشاور مالی میسپارید. بخش غم انگیز سیستم مالی موجود این است که اعتماد مشتریان همواره با اعتماد پاسخ داده نمیشود!
در اغلب موارد ما نظری در مورد نحوهِ استفادهی سرمایهی خود توسط شرکتهای مالی یا حتی اینگه چگونه دولتها اقتصاد ما را کنترل میکنند نداریم. شاید تعجب کنید اما سرمایهگذاران در بیشتر موارد بخش اندکی از بازده ریسکهای صورت گرفته توسط بانکها و دولتها را دریافت میکنند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد تاثیر چاپ پول بر روی اقتصاد آمریکا این مقاله را مطالعه کنید.
دیفای میخواهد چیز جدیدی خلق کند
در پاسخ به سوال ا «دیفای چیست؟» بباید بگوییم که هدف امور مالی غیرمتمرکز ایجاد نوعی سیستم مالی همگانی است که نیاز به اعتماد به سازمانهای مرکزی را به حداقل برساند. فناوریهایی مانند اینترنت، رمزنگاری و بلاک چین ابزارهایی در اختیار ما قرار می دهند که به کمک آنها میتوان یک سیستم مالی جمعی را بدون نیاز به مقامات مرکزی ایجاد و مدیریت کنیم.
جمله ی معروفی در شبکه ی بلاک چین وجود دارد که می گوید: «اعتماد نکن، تایید کن.» زیرا هر شخص در بلاک چین می تواند تمام تراکنشهای موجود در شبکه را تایید نماید.
برای اطلاعات بیشتر در مورد بلاک چین میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.
افراد با دیفای می توانند رفاه اقتصادی خویش را کنترل نمایند
تقریباً تمام برنامه های دیفای بر بلاک چین اتریوم که محبوب ترین بلاک چین قابل برنامه ریزی در جهان است مستقر شده است. بلاک چین اتریوم از یک دفتر توزیع کل مشترک دیجیتال استفاده مینماید. در این دفتر کل به جای سازمانهای مرکزی افراد حاضر در شبکه، بصورت غیرمتمرکز بر صدور اتریوم (ETH) «رمزارز بومی بلاک چین» نظارت میکنند.
توسعه دهندگان، برنامههای شبکهی اتریوم را که به آنها توکن نیز گفته میشود به نحوی برنامه ریزی میکنند تا قادر باشند داراییهای دیجیتال را برروی بلاک چین ایجاد، ذخیره و مدیریت نمایند.
این برنامه ها که به زبان نخصصیتر قراردادهای هوشمند یا برنامه های غیرمتمرکز (DApps) نامیده میشوند قراردادها یا توافق نامههایی هستند که توسط بلاک چین اتریوم اجرا میشوند. به بیانی سادهتر DApps به برنامهها یا کدهایی گفته میشود که برای اجرا بر بلاک چین اتریوم توسعه داده شدهاند.
شما به کمک DApps میتوانید بدون نیاز به واسطه توافقات پیچیده و برگشت ناپذیری را تنظیم کنید.
دیفای قادر به ایجاد یک سیستم مالی منعطف و شفاف است تا افرادی که به اینترنت دسترسی دارند امکان تنظیم و بکارگیری قراردادهای هوشمندِ شبکه ی بلاک چین اتریوم را داشته باشند. اکثر قراردادهای هوشمند بصورت متن باز، توسعه یافتهاند تا بتوانند با دیگر قراردادهای هوشمند موجود در شبکه سازگار باشند، بدین ترتیب کاربران قادرند کدهای این قراردادها را تایید و خدمات موردنظر خود را آزادانه انتخاب نمایند.
محبوب ترین برنامههای دیفای چیست؟
طیف محصولات و خدمات دیفای بسیار وسیع است، بطوری که ممکن است شما با تعداد زیادی از آنها در قالب خدمات مالی اما به شکلی غیر متمرکز آشنا باشید.
می توان گفت پلتفرمهای ارائهی تسهیلات و اعطای وام از محبوب ترین و رو به رشد ترین بخش های دیفای محسوب میشوند. کاربران همانند بانکها در این پلتفرمها سپرده گذاری کرده و سود حاصله از استفادهی سایر کاربران از سرمایهی خود را کسب میکنند. تنها با این تفاوت که سپردهی کاربران را داراییهای دیجیتال تشکیل داده و قراردادهای هوشمند بعنوان واسطه بین طرفین وام عمل نموده، قوانین وام را تنظیم نموده و سود را میان آنها توزیع میکنند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد وامدهی از طریق دیفای میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.
تمام این مراحل بدون نیاز به اعتماد متقابل و یا کارمندان بانک رخ میدهد، از میان برداشتن افراد واسطه به طرفین امکان دریافت سود بیشتری را داده و به لطف شفافیت شبکهی بلاک چین آنها را از ریسکهای سرمایه گذاری آگاه میسازد.
توکنهایی که به اسم استیبل کوین (رمزارز پایدار) نیز شناخته میشوند برای شبکهی دیفای حیاتی محسوب میگردند. شاید تصور کنید که تمام رمزارزها دچار نوسان شدید هستند، اما استیبل کوینها رمزارزهایی هستند که همواره از ارزش ثابتی برخوردارند و معمولاً توسط یک ارز فیات مانند دلار آمریکا پشتیبانی می گردند.
به عنوان مثال استیبل کوین دای (DAI) از ارزش ثابت ۱ دلار برخورد است و توسط اتریوم پشتیبانی می گردد. به ازای هر دای، ۱٫۵دلار از اتریوم در قرارداد هوشمند MakerDAO به عنوان ضمانت فریز میشود.
صرافی های غیر متمرکز که به اختصار DEX نیز نامیده می شوند از دیگر اپلیکیشن های محبوب دیفای بحساب می آیند. DEX ها صرافی های رمزارزی هستند که در صورت لزوم برای اجرای قوانین تجاری، انجام معاملات و مدیریت امن سرمایه از قراردادهای هوشمند استفاده مینمایند. معامله با DEX ها به اپراتور تراکنش، ثبت نام، تأیید هویت و هزینه برداشت وجه نیاز ندارد.
برای اطلاعات بیشتر در مورد صرافیهای غیرمتمرکز میتوانید این مقاله را مطالعه کنید.
دیفای مانند پول هوشمند لگو است
شما در بازی لگو تعدادی آجر کوچک در اختیار دارید و با آنها میتوانید بنا بر تصمیمتان چیزهای جدید و گوناگونی بسازید. همین سناریو دربارهی قراردادهای هوشمند نیز صدق میکند، به این معنی که با شروع و ایجاد هر پروژه و محصول جدید بر شبکهی اتریوم یک قطعه پول لگویی به مجموعهی قطعات لگوی شما افزوده میگردد. شما میتوانید با کنارهم قرار دادن قطعات لگوی دیفای اپلیکیشن های مالی قدرتمند و جدید را خلق یا با همدیگر ترکیب نمایید.
یکی از بهترین نمونه های کاربردی لگوهای پولی Comound DAI یا به اختصار cDAI است. cDAI یک بازار مالی یا به عبارتی یک پلتفرم اعطای وام بر شبکه ی اتریوم است که با هربار افزودن استیبل کوین DAI به آن، شما توکن های cDAI دریافت میکنید. این توکنها به نوعی سود سرمایهگذاری شما محسوب میشود. از آن رو که cDAI یک توکن است می توان به راحتی آن را ارسال، دریافت و حتی در سایر قراردادهای هوشمند مشابه سپرده گذاری نمود. به زبان ساده عملکرد لگوهای پولی را می توان به این صورت توصیف کرد:
با واریز اتریوم به MakerDAO توکنهای DAI ساخته می شوند، سپس DAI در پلتفرم Compound سپرده گذاری شده و در نهایت از توکنهای cDAI میتوان در طیف گوناگونی از DApp ها استفاده کرد.
برای نمونه با تبادل اتریوم و cDAI در یک صرافی غیر متمرکز به سرعت می توان سود سپرده گذاری حاصله را در قالب توکن های cDAI دریافت نمود. از جایی که نحوه ی کنترل قراردادهای هوشمند شبکه بلاک چین در اختیار شما است میتوان توسط یکی از جستوجوگرهای DEX مانند DEX.AG تنها در چند ثانیه به مقایسه و ترید با بهترین قیمت در میان محبوبترین صرافی های غیر متمرکز پرداخت.
تمرکززدایی انواع گوناگونی دارد
در حوزه ی خدمات دیفای درجات گوناگونی از تمرکز زدایی وجود دارد، زیرا در واقع تمرکززدایی برای همه چیز ممکن و لازم نیست. در این مقاله به محبوبیت استیبل کوین ها در دیفای اشاره شد، اما تمام آنها به اندازه ی DAI غیرمتمرکز نیستند. شمار زیادی از این استیبل کوینها توکنهایی هستند که از سوی ارزهای فیات معرفی شدهاند.
برای نمونه توکن یو اس دی کوین (USDC) را در نظر بگیرید؛ برای هر یک واحد USDC یک دلار در بانکی ذخیره شده است. بطور نظری میتوان تمام دارایی های دنیای واقعی را به نحوی توکن سازی کرده و یا آنها را در غالب یکی از توکنهای موجود معرفی نمایید. اما محدودیتهای این موضوع اینجا نمایان می گردد، زیرا درحالی که می توان این توکن ها را در بلاک چین ارسال، دریافت یا معامله نمود، امکان حذف، مدیریت و بازخرید کامل دارایی های واقعی وجود ندارد.
برای مثال خرید منزلی را توسط بلاک چین در نظر بگیرید. فرض کنید سند این ملک توسط فردی به توکن تبدیل شده، در یک صرافی غیر متمرکز قرار گرفته است و در نهایت شما آن را خریداری میکنید. بدون تنظیمات قانونی لازم و تنها با داشتن نسخهی دیجیتالی سند هرگز نمی توان مالک فعلی را مجبور به تخلیه منزل نمود. تنها راه موجود برای حل و فصل اختلاف بوجود آمده مراجعه به سیستم قضایی کشور است.
در نگا کلی فناوری محدودیتهای خاص خودش را دارد و دیفای از جایی به بعد موجودیت خود را از دست میدهد. تا زمانی که این محدودیت ها برطرف گردند، قوانین متناسب با چشم اندازهای مالی دستخوش تحول شده و جایگاه دیفای در دنیا شفاف و تثبیت خواهد شد. با تمام آنچه گفته شد و علی رغم محدودیتهای حاضر تنها چیزی که روشن است این است که دیفای آینده ی روشنی دارد.
دیفای به این زودی ها متوقف نمی شود
اگر معتقدید که آینده از پول دیجیتالی استفاده می کند پس بهتر است با دنیای دیفای آشنا شوید. هنگام نگارش این مقاله ارزش کل بازار مالی غیر متمرکز معادل با ۴۹۴٫۶ میلیون دلار بوده است، اتریوم به بلاک چین مورد اعتماد بسیاری از شرکت ها برای استقرار مصولات مالی تبدیل گشته و هر روز به شمار اپلیکیشن های دیفای افزوده می گردد.
اگر این مقاله را با دقت مطالعه کرده باشید، دیگر سوالی مانند «دیفای چیست» نخواهید داشت.در حقیقت دیفای جلوهای از ارزهای دیجیتال است. اگر شما هم سرمایه گذاری ارز دیجیتال ئداشته باشید ابتدا با تیم مشاورهی سرمایهگذاری بر دیفای و ارزهای دیجیتال «بینوست» تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید