در مقاله صندوق سرمایه گذاری چیست، به صندوق ETF یا صندوق قابل معامله در بورس اشاره شد. در این مطلب، به سوال صندوق ETF چیست؟ پاسخ می‌دهیم و این صندوق را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم.
ETF یا صندوق قابل معامله چیست؟
منظور از Exchange-traded fund یا صندوق قابل معامله، صندوق‌هایی است که امکان خرید و فروش واحدهای آن در بورس وجود دارد. فردی که 1 درصد از صندوق ETF را خریداری می‌کند، مالک یک درصد از سهام موجود در صندوق است.
ETF یک شاخص، کالا یا دارایی خاصی را دنبال می‌کند. تفاوتی که صندوق ای تی اف با سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارد این است که به همان روشی که یک سهم معمولی خرید و فروش می‌شود، می‌توان واحدهای ETF را نیز معامله کرد.
قیمت سهم یک ETF در طول روز معاملاتی با خرید و فروش سهام در بازار تغییر خواهد کرد. این برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری صدور و ابطالی است که در بورس معامله نمی‌شوند و تنها یک بار در روز معامله می‌شوند. علاوه بر این، ETFها در مقایسه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک مقرون به صرفه‌تر و نقدشونده‌تر هستند.
یک نمونه صندوق سرمایه گذاری ETF
“صندوق سرمایه‌گذاری عیار” یک ETF است که متعلق به کارگزاری مفید بوده و در بازار سرمایه و بورس کالا می‌توانید واحدهای آن را خرید و فروش کنید. تمرکز این صندوق روی خرید اوراق سکه طلا است.
مزایا و معایب صندوق ای تی اف
از جمله مزایای صندوق ای تی اف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دسترسی به بسیاری از سهام در صنایع مختلف
- هزینه و کارمزد کمتر
- مدیریت ریسک از طریق متنوع‌سازی سبد
- تمرکز برخی از ETFها روی صنایع هدف
سه مورد از معایب صندوق ETF عبارتند از:
- ETFهایی که به صورت فعال مدیریت می‌شوند، کارمزد بالاتری دارند.
- ETFهای متمرکز بر یک صنعت، تنوع سبد را محدود می‌کنند.
- کمبود نقدینگی مانع انجام معاملات می‌شود.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF
یک صندوق ای تی اف معمولا به عنوان صندوق مدیریت شده فعال و غیرفعال شناخته می‌شود. هدف صندوق ETF غیرفعال تکرار عملکرد یک شاخص است. به عنوان مثال، ETFهایی وجود دارد که بر شرکت‌های فعال در استخراج طلا تمرکز دارند و شاخص استخراج طلا را دنبال می‌کنند.
ETFهای فعال معمولاً شاخص خاصی را هدف قرار نمی‌دهند، بلکه مدیران سبد دائما باید در مورد چیدمان پرتفوی سرمایه‌گذاری و بهینه‌سازی آن تصمیم بگیرند. این صندوق‌ها نسبت به ETFهای غیرفعال مزایایی دارند اما برای سرمایه‌گذاران گران‌تر هستند. چرا که مدیران سبد بیشتر درگیر خرید و فروش سهام شرکت‌ها و تغییر دارایی‌های صندوق هستند.
انواع مختلفی از ای تی اف‌ها در دسترس سرمایه‌گذاران قرار دارد. در ادامه، برخی از انواع ETFها با هم را بررسی می‌کنیم.
1. ETF با درآمد ثابت
این نوع از ای تی اف‌ها با هدف ارائه درآمد منظم و ثابت به سرمایه‌گذاران ایجاد شده‌اند. مقدار درآمدی که از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کسب می‌کنید، از قبل مشخص است. قسمت اعظم دارایی در این صندوق‌ها به سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق با درآمد ثابت اختصاص می‌یابد.
2. ETF سهامی
ETF سهامی شامل سبدی از سهام مختلف است که دارایی اصلی این صندوق را تشکیل می‌دهد. برای مثال، ETF سهامی ممکن است از سهام خودرو، سهام فلزات و سهام دارویی تشکیل شده باشد.
3. ETF مختلط
صندوق ETF مختلط، تلفیقی از ETF با درآمد ثابت و ETF سهامی است.
4. ETF صنعت
ETFهای صنعت، بر یک بخش یا صنعت خاص تمرکز دارند. به عنوان مثال، یک ETF بخش انرژی شامل شرکت‌هایی می‌شود که در آن بخش فعالیت می‌کنند. ایده پشت ETFهای صنعت این است که با ردیابی عملکرد شرکت‌های فعال در آن بخش، در معرض دید مثبت آن صنعت قرار گیرند.
یکی از نمونه‌ها، بخش فناوری در جهان است که در سال‌های اخیر شاهد هجوم سرمایه‌ها بوده است.
5. ETF کالا
همانطور که از نام آنها مشخص است، ETFهای کالا در کالاهایی از جمله نفت خام یا طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. ETFهای کالا مزایای متعددی را ارائه می‌دهند. یکی از مهمترین این مزایا، تنوع بخشیدن به سبد سهام است. همچنین نگهداری سهام در یک ETF کالا ارزان‌تر از تملک فیزیکی کالا است؛ چرا که ETF کالا شامل هزینه‌های بیمه و ذخیره‌سازی نمی‌شود.
6. صندوق ارز ETF
بیشترین دارایی این نوع از صندوق‌های ETF، ارز یا currency است. این نوع صندوق بیشتر در بازار فارکس فعالیت دارد. در بازار ارز دیجیتال نیز ETF وجود دارد.
7. ETF اهرمی
در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با استفاد از اهرم می‌توان بازدهی را چندین برابر کرد. البته ریسک سرمایه‌گذاری در این روش نیز بیشتر خواهد بود. صندوق‌های اهرمی شامل صندوق صدور و ابطال و ETF می‌شوند. مدیر صندوق ETF اهرمی، از ابزارهای مالی مختلفی مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله و وام برای ایجاد اهرم استفاده می‌کند تا سرمایه‌گذاری با مبلغی بیشتر از دارایی اصلی انجام شود.
ETFهای اهرمی معمولا برای معاملات کوتاه مدت به جای سرمایه‌گذاری بلند مدت طراحی می‌شوند. هدف آنها ارائه بازدهی بیشتری نسبت به شاخص مبنا است. به عنوان مثال، یک ETF اهرمی 2 که یک شاخص خاص را ردیابی می‌کند، به دنبال دو برابر کردن بازده روزانه آن شاخص است. با این حال، اگر شاخص برخلاف انتظار حرکت کند، اهرم می‌تواند زیان را نیز افزایش دهد.
استفاده از اهرم باعث می‌شود که این نوع از ETF ریسک بیشتری نسبت به ETFهای بدون اهرم داشته باشد. بنابراین، معمولاً برای معامله‌گران با تجربه و فعالی که ریسک‌ها و پیچیدگی‌های بالقوه بازار را درک می‌کنند، این نوع از ETF مناسب‌تر است.
8. ETF معکوس
ETF معکوس نوع خاصی از صندوق سرمایه‌گذاری است که هدف آن، کسب سود از کاهش قیمت شاخص یا یک دارایی خاص است. به عبارتی، این صندوق‌ها شرط بسته‌اند که روند بازار نزولی خواهد بود و در این صورت، سود به دست می‌آورند. در این نوع از صندوق‌ها از تکنیک‌هایی مانند شورت سلینگ (short-selling) استفاده می‌شود.
جمع‌بندی
ای تی اف نوعی صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله است که انواع مختلفی دارد. سرمایه‌گذاری در ای تی اف‌ها با وجود پلتفرم‌های متعدد نسبتاً آسان شده است.
برای شروع سرمایه‌گذاری در صندوق ETF، ابتدا در مورد آن تحقیق کنید و ETF مناسب خود را بیابید. سپس پلتفرم موردنظر را برای معامله ETF انتخاب کنید. حتما به نوع مدیریت صندوق دقت کنید، چرا که کارمزدها و استراتژی‌های معاملاتی در انواع ETFها متفاوت است.
جالب است بدانید بیت کوین نیز به عنوان بزرگترین رمزارز دنیا ETF دارد. برای آشنایی با این نوع از ای‌تی‌اف، به مقاله ETF بیت کوین چیست مراجعه کنید.
آیا بینوست هم صندوق ETF رمز ارزی دارد؟
سلام آقای هوشیار
وقت بخیر
صندوق‌های بینوست از نوع صندوق رمزارز آنچین هستند که مزایای صندوق ETF را دارند اما برخلاف ETF، به صورت غیرمتمرکز کار می‌کنند. در حال حاضر چندین صندوق ETF بیت کوین در دنیا وجود دارد اما در ایران فعلا چنین صندوقی وجود ندارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌کنیم دو مقاله زیر را هم مطالعه کنید:
ETF بیت کوین چیست
تفاوت صندوق مشترک و صندوق قابل معامله (ETF)
ممنون از همراهی شما